ရွင္ပ်ံ ရွင္ျပန္ ငွက္ႏွယ္ကြန္

တြင္းသင္းမင္းၾကီး၏ မုဒုလကၡဏပ်ဳိ ့မွာ စာလုံးေပါင္းႏွစ္မ်ဳိးေဝါဟာရထူးတခုကုိ ေတြ ့မိ၏။

ယင္းတုိ ့အနက္ တခုမွာ ပုိဒ္ေရ ၁၁ လာ  "ရွင္ပ်ံ " ျဖစ္၏။

 ယင္းသုိ ့ေခ်ာေမာ

ဟုတ္တုိင္းေျပာက ၊ သေဘာေျဖာင့္စင္း

သတင္းဆြဆြ ၊ ေဒါသကင္းစင္

သူ ့ျပစ္ျမင္ေသာ္ ၊ အလ်င္ဆတ္ဆတ္

က့ဲရ့ဲတတ္သည့္ ၊ သူျမတ္တကာ

အရာသိန္းသန္း ၊ ထုိရဟန္းတုိ ့

ပတ္ဝန္းၾကံၾကံ ၊ ေစ့မွ်ရံလွ်က္
ရွင္ပ်ံႏြဲေခ်ာ ၊ သုိ ့ေပေလာဟု

ေရာေႏွာလက္ကုိင္ ၊ အႏုိင္အထက္

ေရႊစက္ေတာ္ေအာက္ ၊ အေရာက္ေဖ်ာ္ေဖ်ာ္

ေဆာင္ေလေသာ္တည့္……။

"ရွင္ပ်ံ "အဖြဲ ့ကုိ အျခားေနရာတြင္လည္း ေတြ ့ႏုိင္ပါသည္။

အဆင္းျပာႏု ၊ မုဒုလကၡဏ

ေဒဝီလွထံ ၊ ရွင္ပ်ံႏြဲ ့က်ဳိင္း

ဆြမ္းအားလႈိင္း၍ ……။(၃၃)

ခ်စ္စစုရုံး ၊ ညာလက္ရုံးျဖင့္

စက္အုံးခံခံ ၊ ရွင္ပ်ံႏြဲ ့ေခ်ာ

လြမ္းခ်င္ေမာဟု …..။(၄၇)         

          ေနာက္တခုမွာ ပုိဒ္ေရ ၇၄ လာ "ရွင္ျပန္" ျဖစ္၏။

နိဗၺဴတာခြင္

ကမ္းပင္ျမဳိ  ့ယံ ၊ ပုိ ့မည္ၾကံလွ်က္

ရွင္ျပန္တန္မ့ဲ ၊ သတင္းႏြဲ ့ေသာ္

သုံးဆယ့္တဆူ ၊ ျပည္ရပ္သူတုိ ့

လႈိက္ပူၾသဃ ၊ ေျပာက်ယ္လွသား

ၾသဃေလးသြယ္ ၊ ျမစ္ပင္လယ္မွ

ထုတ္ဆယ္မေက်ာ္ႏုိင္ဘူးတည္း….။

"ပ်ံ" ႏွင့္ "ျပန္"ျမန္မာစကာလုံးတုိ ့မွာ သံတူေၾကာင္းကြဲမ်ားျဖစ္ၾက၏။

"ပ်ံ" မွာ ေကာင္းကင္ျပင္လဟာနယ္ထဲ ေထာက္တည္ရာမ့ဲသြားလာတည္ႏုိင္မႈကုိလည္း ဆုိလုိသည္။ စိတ္မတည္ျငိမ္ဘဲ သြားလာေနထုိင္ေျပာဆုိမႈကုိလည္း ဆုိလုိသည္။  ပုိဒ္ေရ ၁၁ ၏ "ရွင္ပ်ံ" မွာ ဝိသဘာဂအာရုံမိန္းမငယ္ကုိ ေတြ ့ျမင္ျပီးေနာက္ ကိေလသာငန္းဖမ္းခံရျပီး စိတ္ကေရာက္ကရက္ျဖစ္

ေနသူ ရဟန္းကုိ ေရးသည့္အတြက္ အေရး၊ အေတြး ဆီေလ်ာ္သည္ဟု ဆုိႏုိင္၏။

"ျပန္"မွာ ေနရာတခု၊ ဘဝတခုမွ မူလေနရာ၊ မူလဘဝသုိ ့ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာသူကုိ ဆုိလုိသည္။

ပုံစံအျဖစ္ "ဘိလပ္ျပန္၊ ေရွ ့တန္းျပန္၊ စစ္ျပန္" တုိ ့ကုိ ျပႏုိင္သည္။ ပုိဒ္ေရ ၇၄ လာ "ရွင္ျပန္" မွာ ရေသ့ လူထြက္လာသည္ကုိ ဆုိလုိျခင္းျဖစ္မည္ဟု ေတြးဆမိသည္။ "ရွင္လိင္ျပန္၊ လူျပန္ေတာ္"ဟူေသာ စကားတုိ ့ကုိ ေထာက္ရႈျပီး ၾကံစည္မိျခင္းျဖစ္ပါသည္။

အဓိပၸါယ္အားျဖင့္ သူ ့နည္းသူ ့ဟန္အရ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ေတြးၾကံယူဆရေသာ္လည္း ကာရန္စီးဆင္းမႈကုိ ၾကည့္လွ်င္ "ျပန္" ထက္ "ပ်ံ"က ျဖစ္ႏုိင္ေျခအားေကာင္းသည္ကုိ ေတြ ့ႏုိင္ပါ၏။

ပတ္ဝန္းၾကံၾကံ ၊ ေစ့မွ်ရံလွ်က္
ရွင္ပ်ံႏြဲေခ်ာ ….။(၁၁)

အံကာရန္ (ၾကံ၊ ရံ ၊ ပ်ံ) အတုိင္း စီးဆင္းကာ စီကုံးေရးသားသည္လည္း တခ်က္၊ အဓိပၸါယ္အရ စိတ္ကစားသူရဟန္းကုိဆုိလုိသည္လည္းတခ်က္ျဖစ္၍ အျပစ္ေဒါသကင္းသည္။

နိဗၺဴတာခြင္

ကမ္းပင္ျမဳိ  ့ယံ ၊ ပုိ ့မည္ၾကံလွ်က္

ရွင္ျပန္တန္မ့ဲ…..။(၇၄)

အံကာရန္ (ယံ ၊ ၾကံ) အတုိင္းစီးဆင္းလာျပီးေနာက္ရုတ္တရက္ အန္ကာရန္ကုိ ေျပာင္းလဲစပ္ဆုိထား

သည့္အတြက္ တြင္းသင္းမင္းၾကီး၏ မူလေရးထုံးျဖစ္မည္၊ မျဖစ္မည္ကုိ မ်ားစြာသံသယဝင္မိပါ၏။

အကၽြႏု္ပ္အယူအဆမွားေကာင္းမွားႏုိင္ပါသည္။ အေလာင္းေတာ္ဟရိတစရေသ့က သူသည္ တခ်ိန္က ေကာင္းကင္ပ်ံစ်ာန္ရပုဂၢဳိလ္တပါးျဖစ္သည္၊ ေနာင္ကာလတြင္ အမ်ားသတၱဝါကုိကယ္တင္ကာ နိဗၺာန္ပုိ ့

မည့္သူတဦးျဖစ္ပါလ်က္ ကာမဂုဏ္တပ္မက္မႈကုိ မျဖတ္ႏုိင္ရေကာင္းလားဟူေသာအေတြးျဖင့္ သတိဝင္မိသည္ကုိဆုိလုိက အံကာရန္ျဖင့္ "ပ်ံ" သာျဖစ္ဖြယ္ရွိပါ၏။

ခ်င့္ေထာက္ေတြးၾကည့္စရာ အျခားဥပမာမ်ားကုိလည္း ရႈစားပါဦး။

 စိတ္စက္ကြဲျပဳိ

စမ္းႏွယ္ယုိေသာ္

ရွင္ပ်ဳိႏြဲ ့က်ဳိင္း ။ (၇၇)

အုိကာရန္အစဥ္မပ်က္ေအာင္ ဂရုတစုိက္ေရးသားကုိ ေတြ ့ရပါ၏။

လက္ေျခညြတ္ေပ်ာ့

ေထာင္သည့္ေက်ာ့သုိ ့

ရွင္ေၾကာ့မဝင္ ။(၈၂)

ေအာ့ကာရန္ အစဥ္မပ်က္ေအာင္ အေလးထားေရးသားသည္ကုိ ေတြ ့ရပါ၏။

ထုိထုိအေၾကာင္းျပမ်ားျဖင့္ မုဒုလကၡဏပ်ဳိ ့-ပုိဒ္ေရ ၇၄ လာ "ရွင္ျပန္"မွာ "ရွင္ပ်ံ"သာ ျဖစ္သင့္ေၾကာင္း ဆုိလုိက္ရပါ၏။

"ပ်ံ ႏွင့္ ျပန္"အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးျပီးေနာက္ "ကြန္"အေၾကာင္း ေျပာလုိေသး၏။

ဘုရားဆုမင္ ၊ ရေသ့ရွင္လည္း

ေကာင္းကင္ထက္စြန္ ၊ ငွက္ႏွယ္ကြန္လ်က္

ေဟဝန္ေရွ ့ရႈ ၊ ၾကြေတာ္မူေသာ္…။ (၉ဝ)

"စြန္"ႏွင့္ကာရန္တူ "ကြန္"ကုိသုံးစြဲျပီး "ငွက္ႏွယ္ကြန္"ဟုေရးသည္ကုိ သေဘာက်မိေသာ္လည္း ေရေရရာရာ နားမလည္ေသး။ ျမန္မာ-အဂၤလိပ္အဘိဓာန္ ကြန္-ကုိၾကည့္ရာ Soar ဟု ျပသျဖင့္ ကြန္ဟူသည္ ပ်ံသည္ကုိပင္ဆုိလုိေၾကာင္း နားလည္သြားပါသည္။

          ရတုဘုရင္နတ္သွ်င္ေနာင္ကလည္း "ကြန္"ကုိ ပ်ံတက္အဓိပၸါယ္ျဖင့္ သုံးစြဲသြားေသးသည္။

တဆ့ဲႏွစ္ေခြ ၊ ျမဳံလည္ေရ၌

ယဥ္ေတြသီတာ ၊ ေတာင္မ်က္ႏွာက

အာကာကြန္တက္ ၊ တိမ္သုိ ့ယွက္မွ်…။

အာကာသဂဂၤါနတ္ျမစ္သည္ ေကာင္းကင္တိမ္တုိက္ႏွင့္ထိလုဘနန္း ေရလုံးၾကီးပ်ံတက္သည္ဟု ဆုိလုိပါ၏။

မနီးရံလည္ ၊ေတာင္တုိ ့သည္လည္း

ေရွ ့ရည္အထြတ္ ၊သုိ ့သာညႊတ္၍

သုံးပတ္လွည့္လာ ၊ ဆင္ရွိရာက

အာကာကြန္ ့ရစ္ ၊ ကမ္းနီျမစ္ထက္

ထစ္ထစ္ေရာင္ထင္….. တြင္ ကြန္ မွ ကြန္ ့ပင္ျဖစ္သြားေသးသည္။ နတ္သွ်င္ေနာင္၏ကဗ်ာပင္ျဖစ္၏။

ထုိ ့ျပင္ အရွင္မဟာရ႒သာရဆရာေတာ္ကလည္း ဘူရိဒတ္ဇာတ္ေပါင္းခန္း၊ အပုိဒ္ ၅ တြင္ "ပ်ံ" ႏွင့္ "ကြန္" တုိ ့ကုိ အတူျပဳ စပ္ဆုိေတာ္မူျပန္ေလေၾကာင္း ေတြ ့ရပါ၏။

ၾကမၼာေကာင္းမႈ ၊ ပစၥည္းျပဳသား

ဥတုသမု႒ာန္ ၊ စၾကာမြန္လွ်င္

ပ်ံကြန္စြတ္စြတ္ ၊ တန္ခုိးလႊတ္ေသာ္….။

အျခားသိဖြယ္မ်ားကုိ ရွင္းလင္းသင့္ေသာ္လည္း စာက်ယ္ဖြယ္ရွိ၊ စာေလးလံသြားဖြယ္လည္းရွိပါသျဖင့္ ကြန္မွ်ျဖင့္ ေက်နပ္ေစလုိပါ၏။

အမရဒီပ

ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၈၊ ၂ဝ၁၅

ဇာတ္ေတာ္ႏွစ္ခု သတိျပဳ

          တြင္းသင္းမင္းၾကီးမဟာစည္သူဘြဲ ့ခံ ဦးထြန္းညဳိရဟန္းဘဝ သွ်င္လကၤာသာရအျဖစ္ရွိစဥ္ မုဒုလကၡဏပ်ဳိ ့အမည္ျဖင့္ ျမန္မာကဗ်ာရွည္ေရးစပ္ေသာ ဇာတ္ေတာ္မွာ မုဒုလကၡဏဇာတ္ပင္ျဖစ္၏။

ဇာတကအ႒ကထာ၊ ဧကကနိပါတ္၊ အပဏၰကဝဂ္၊ ဣတၳိဝဂ္၊ အမွတ္ ၆မုဒုလကၡဏဇာတ္ျဖစ္၏။

 ေညာင္ကန္ဆရာေတာ္ျမန္မာျပန္ဆုိစီရင္ေတာ္မူေသာ ငါးရာငါးဆယ္ဇာတ္ဝတၳဳ၊ ပထမတြဲ၊ စာမ်က္ႏွာ ၃ဝဝ တြင္ မုဒုလကၡဏဇာတ္ေတာ္ကုိ ေလ့လာႏုိင္သည္။

          မုဒုလကၡဏဇာတ္အက်ဥ္းခ်ဳပ္မွာ ဘုရားေလာင္းဟရိတစသတုိ ့သား ေတာထြက္၊ စ်ာန္အဘိ

ညာဥ္ရ၊ ေတာမွ ျမဳိ ့သုိ ့ၾကြလာ၊ မင္းၾကည္ညဳိ၍ မင္းဥယ်ာဥ္မွာေနထုိင္၊ မင္းနန္းေတာ္သုိ ့ ေန ့စဥ္ဆြမ္း

ခံၾကြ ၊ ျပည္စြန္ျပည္ဖ်ားတြင္ ေသာင္းက်န္းပုန္ကန္သည္ကုိ ႏွိမ္နင္းဖုိ ့မင္းကုိယ္တုိင္စစ္ထြက္၊ မိဖုရားအား ေန ့စဥ္ဆြမ္းဝတ္မပ်က္ေအာင္ဂရုစုိက္ဖုိ ့မွာၾကား၊ ရေသ့က ေကာင္းကင္မွစ်ာန္ပ်ံျပီး နန္းေတာ္ၾကြအဝင္၊ မိဖုရားက ေညာင္ေစာင္းမွအလ်င္အျမန္ထအရပ္ အဝတ္ေလ်ာက်၊ မ-အာရုံ မ-အလွကုိ တပ္မက္မိေသာ ရေသ့စ်ာန္ေလ်ာ၊ ဆြမ္းယူျပီး မင္းဥယ်ာဥ္ျပန္ၾကြ၊ ဆြမ္းမစားဘဲ ေညာင္ေစာင္းေပၚ ၇ ရက္တိတိေလ်ာင္းအိပ္ကာ မိဖုရားကုိတမ္းတ၊ မင္းစစ္ထြက္ရာမွ ျပန္ေရာက္၊ ရေသ့ေက်ာင္းအဝင္ အေျခအေနသိရ၊ မိဖုရားၾကီးကုိ ရေသ့အားေပးလႈ၊ မိဖုရားၾကီးက ရေသ့ၾကီး အသိစိတ္ပုံမွန္လာေအာင္ အသိဉာဏ္ေပးဆုံးမ၊ ရေသ့သတိျပန္ရကာ မင္းထံ မိဖုရားကုိျပန္အပ္၊ ေတာသုိ ့ျပန္ၾကြ….ဟု ျဖစ္သည္။

ရေသ့အမည္ ဟရိတစအမည္ျဖင့္ဇာတ္ေတာ္မွာ ဇာတကအ႒ကထာ၊ နဝကနိပါတ္လာ ဇာတ္အမွတ္ ၅ ျဖစ္သည္။ ေညာင္ကန္ဆရာေတာ္ျမန္မာျပန္ဆုိစီရင္ေတာ္မူေသာ ငါးရာငါးဆယ္ဇာတ္ေတာ္၊ တတိယ

တြဲ ၊ စာမ်က္ႏွာ ၅ဝ၉ တြင္ ဟရိတစဇာတ္ေတာ္ကုိ ေလ့လာႏုိင္သည္။

ဟရိတစဇာတ္အက်ဥ္းခ်ဳပ္မွာ ဟရိတစသတုိးသားေတာထြက္သည္မွစ၍ မိဖုရားအဝတ္ေလ်ာက်

သည္အထိ မုဒုလကၡဏဇာတ္ႏွင့္ တူသည္။ ထူးျခားသည္မွာ မိဖုရားအဝတ္ေလ်ာက်သည္ကုိျမင္ျပီး ရေသ့စိတ္မထိန္းႏုိင္ျဖစ္ကာ မိဖုရားလက္ကုိကုိင္ဆြဲျပီး ကာမမႈက်ဴးလြန္သည္။ နန္းတြင္းရွိ အေျခြအရံ တုိ ့က အရံအကာဖုံးကြယ္ေပးရသည္။

ရေသ့သည္ မိဖုရားႏွင့္ လူတုိ ့အက်င့္ကုိ ေန ့စဥ္ျပဳေလရာ နန္းတြင္းမွသတင္းသည္ ျပည္အႏွံ ့ျပန္ ့၏။ 

အမတ္တုိ ့က ယင္းသတင္းကုိ မင္းအားသတင္းပုိ ့ၾက၏။ ရေသ့အေပၚ မလုိလား၍ေျပာသည္ထင္ကာ မင္းကုိယ္တုိင္ မယုံၾကည္ေခ်။ နန္းေတာ္သုိ ့ျပန္ေရာက္ျပီး မိဖုရားအားေမးသည္။ မိဖုရားက ဟုတ္မွန္တုိင္း ဝန္ခံသည္။ မင္းသည္ မိဖုရားစကားကုိလည္းမယုံၾကည္ေခ်။ ရေသ့အားေမးျပန္သည္။ ရေသ့က သတင္းမွန္ေၾကာင္း ဝန္ခံမွ မင္းယုံၾကည္ေလ၏။  မင္းကုိယ္တုိင္ ရေသ့အား သတိေပးဆုံးမသည္။ ရေသ့လည္း အသိေနာင္တရကာ စ်ာန္အက်င့္ျပန္က်င့္သည္။ မိန္းမအနံ ့ကင္းရာ ေတာသုိ ့ျပန္မည္ႏႈတ္ဆက္၍ ရေသ့ ဟိမဝႏ ၱာေတာသုိ ့ျပန္သည္။

မုဒုလကၡဏဇာတ္က ရေသ့မင္းဥယ်ာဥ္မွာေနသည့္သက္တမ္းကုိ ၁၆ ႏွစ္ဟုျပသည္။ ဟရိတစဇာတ္က ၁၂ ႏွစ္ဟု ျပသည္။

ဟရိတစရေသ့က ရာဂ၊ေဒါသ၊မာန၊ေမာဟ တရား ၄ မ်ဳိးတုိ ့အားၾကီးျပင္းထန္လာလွ်င္ အသိပညာ ေနရာမရွိျပီဟု မင္းအား ေျပာသည္မွာ မွတ္သားဖြယ္ျဖစ္၏။

မုဒုလကၡဏဇာတ္ႏွင့္ ဟရိတစဇာတ္ကုိ ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္ပါက ဟရိတစဇာတ္မွာ လြမ္းေဆြးစရာအခန္း

 ျဖစ္ျဖစ္ေျမာက္ေျမာက္မပါဝင္ေခ်။ စိတ္ျမန္ကုိယ္ျမန္ရွိလွေသာ အေလာင္းေတာ္ရေသ့သည္ ထီကနဲ

ပတ္မသံၾကားသည္ႏွင့္ ၾကဳိးဝုိင္းတြင္း လႊားကနဲခုန္ဝင္ကာ လက္ေဝွ ့ေရးျပသူပမာတူလွသည္။ စားစရာျမင္သည္ႏွင့္ လက္ဆုိင္းမေန ဆြဲစားလုိက္သည္ႏွင့္တူ၏။ မုဒုလကၡဏဇာတ္လာရေသ့ကေတာ့ ကြယ္ရာေရာက္မွ စိတ္ကူးယဥ္အသဲကြဲ၊ လြမ္းနာက်သူျဖစ္သည္။ ဤသည္ကား ကဗ်ာဆရာအၾကဳိက္ အသဲကြဲ

ကဗ်ာေရးရမည့္ဇာတ္ေဆာင္စရုိက္ျဖစ္လာ၏။

ေညာင္ကန္ဆရာေတာ္၏ျမန္မာျပန္တြင္ ရေသ့ျဖစ္ပုံကုိ ဤသုိ ့ျပ၏။

"ထုိရေသ့သည္ ရပ္လ်က္သာလွ်င္ အာဟာရကုိယူ၍ မစားမူ၍သာလွ်င္ ကိေလသာသည္ တုန္လႈပ္ေစ

အပ္သည္ျဖစ္၍ ျပာသာဒ္မွသက္ခ့ဲျပီးလွ်င္ ဥယ်ာဥ္သုိ ့သြား၍ သစ္ရြက္မုိးေသာေက်ာင္းသုိ ့ဝင္၍

ပ်ဥ္ခင္းေသာေနရာ၏ေအာက္၌ အာဟာရကုိထား၍ ဝိသဘာဂအာရုံျဖင့္ ဖြဲ ့ယွက္အပ္သည္ျဖစ္၍ ဤကိေလသာမီးသည္ ေလာင္သည္ရွိေသာ္ အာဟာရကင္းသည္၏အျဖစ္ေၾကာင့္ ေျခာက္ကပ္လ်က္ ခုနစ္ရက္တုိ ့ပတ္လုံး ပ်ဥ္အခင္း၌ အိပ္၏….။"

တြင္းသင္းမင္းၾကီးက ရေသ့၏ကိေလသာဖမ္းစားခံရပုံအေၾကာင္း ကဗ်ာျဖင့္ ဤသုိ ့ဖြဲ ့ေလ၏။

အမ်ားေဖာ္ေလာ္ ၊ ရေသ့ေက်ာ္လည္း

မေတာ္စြာၾကဳံ ၊ စကၡာရုံေၾကာင့္

ငါးစုံျမတ္ေမာ ၊ စ်ာန္မွေလွ်ာ၍

လွ်င္ေဆာတိမ္းမပ္၊ ဆြမ္းရပ္ျပီးေသာ္

မင္းအိမ္ေတာ္တြင္ ၊ စားေတာ္ေခၚျမဲ

မေခၚဘဲလွ်က္ ၊ စိန္ရႊဲေရာင္ခ်က္

ေရႊနန္းထက္မွ ၊ ဆင္းသက္ေဆာလ်င္

ဥယ်ာဥ္ဝင္ျပီး ၊ ေနပင္အျမဲ

သခၤမ္းထဲ၌ ၊ က်ိန္းႏြဲစက္ေလ်ာင္း

ေညာင္ေစာင္းပ်ဥ္ေအာက္ ၊ ရေျမာက္ၾကဳိင္ရွား

ဆြမ္းခြက္ထား၍ ၊ မစားတလုပ္

အာဟာခ်ဳပ္လ်က္ ၊ နတ္ရုပ္ရြယ္ပ်ဳိ

လဲ့လ့ဲညဳိကုိ

ေသြးခ်ဳိဤသုိ ့တ-လတည္း။ (၃၉)

အမရဒီပ

ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၇၊ ၂၀၁၅